Özel Sağlık Güvenlik Birimleri (OSGB’ler) tarafından yapılan AKŞ (Açlık Kan Şekeri) ve TKŞ (Tokluk Kan Şekeri) ölçümleri, çalışanların metabolik sağlığını değerlendirmek ve şeker metabolizması ile ilgili potansiyel sağlık risklerini belirlemek için önemli testlerdir. Bu testler genellikle işe girişte ve düzenli periyotlarda yapılarak çalışanların sağlık durumlarının takibi sağlanır.
AKŞ (Açlık Kan Şekeri) ve TKŞ (Tokluk Kan Şekeri) Nedir?
- AKŞ (Açlık Kan Şekeri): Kişinin son 8-12 saat boyunca hiçbir şey yemeden aç olduğu durumda yapılan kan şekeri ölçümüdür. Normalde açlık kan şekeri seviyeleri belirli bir aralıkta olmalıdır. Yüksek AKŞ seviyeleri, prediyabet veya diyabet riskini gösterebilir.
- TKŞ (Tokluk Kan Şekeri): Kişinin son öğünden sonra belirli bir süre sonra yapılan kan şekeri ölçümüdür. Normalde tokluk kan şekeri seviyeleri, AKŞ’ye göre daha yüksektir. Yüksek TKŞ seviyeleri, insülin direnci veya diyabet riskini gösterebilir.
AKŞ ve TKŞ Ölçüm Süreci
- Kan Örneği Alımı: AKŞ ve TKŞ ölçümleri için çalışanlardan kan örneği alınır. AKŞ için genellikle sabah aç karnına alınan bir örnek kullanılırken, TKŞ için genellikle öğün sonrası belirli bir süre sonra alınan bir örnek kullanılır.
- Laboratuvar Analizi: Kan örneği laboratuvar ortamında analiz edilir ve kan şekeri seviyeleri ölçülür. Normal değer aralıkları ülke standartlarına ve laboratuvarın belirlediği ölçüm metoduna göre değişebilir.
- Sonuçlar ve Değerlendirme: AKŞ ve TKŞ ölçümleri, çalışanın şeker metabolizması sağlığı hakkında bilgi verir. Yüksek kan şekeri seviyeleri, prediyabet veya diyabet riskinin olabileceğini gösterebilir ve ileri değerlendirme veya tedavi gerektirebilir.
Önemi ve Kullanımı
- Diyabet Riskinin Belirlenmesi: AKŞ ve TKŞ ölçümleri, çalışanların diyabet riskini değerlendirmek için önemlidir.
- Sağlık Risklerinin Erken Tespiti: Yüksek kan şekeri seviyeleri erken dönemde tespit edilerek, sağlık sorunlarının ilerlemesi önlenebilir veya yönetilebilir.
- İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi: İşyerindeki sağlık risklerinin belirlenmesinde ve çalışanların sağlığının korunmasında önemlidir.
AKŞ ve TKŞ ölçümleri, iş sağlığı ve güvenliği yönetiminin bir parçası olarak düzenli olarak tekrarlanır ve çalışanların metabolik sağlık durumlarının takibi için önemli bir araçtır. Test sonuçları, işyeri hekimi veya sağlık hizmetleri birimi tarafından değerlendirilir ve gerekli önlemlerin alınması sağlanır.